در دنیای رو به رشد امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، نیاز به پلتفرم‌هایی که بتوانند سرعت، شفافیت و کارایی صرافی‌های متمرکز را با مزایای تمرکززدایی ترکیب کنند، بیش از پیش احساس می‌شود. هایپر لیکوئید (Hyperliquid) به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز معاملات آتی دائمی (Perpetual Futures) با بهره‌گیری از بلاکچین لایه اول اختصاصی خود، HyperEVM، راه‌حلی نوآورانه ارائه کرده است. این پلتفرم با دفتر سفارشات کاملاً آن‌چین، پردازش سریع تراکنش‌ها و رویکرد جامعه‌محور، تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای معامله‌گران فراهم می‌کند. در این مقاله، به بررسی جامع هایپر لیکویید، تاریخچه، بنیانگذاران، نحوه عملکرد و ویژگی‌های کلیدی آن می‌پردازیم تا درک کاملی از این پروژه پیشرو در اکوسیستم دیفای به دست آورید.

ارز دیجیتال هایپر لیکویید چیست؟

هایپر لیکویید (Hyperliquid) یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) برای معاملات آتی دائمی است که بر روی بلاکچین لایه اول اختصاصی خود به نام HyperEVM فعالیت می‌کند. این پلتفرم امکان معامله قراردادهای آتی دائمی را بدون نیاز به مالکیت دارایی‌های پایه فراهم می‌کند و با ارائه دفتر سفارشات کاملاً آن‌چین (Onchain Order Book)، سرعت بالا و تاخیر کم، پلی بین امور مالی متمرکز (CeFi) و غیرمتمرکز (DeFi) ایجاد کرده است. هایپر لیکویید چالش‌هایی مانند تطبیق ناکارآمد سفارشات و تاخیر بالا را برطرف می‌کند و تجربه‌ای مشابه صرافی‌های متمرکز را در محیطی غیرمتمرکز ارائه می‌دهد.

هایپر لیکویید از الگوریتم اجماع اختصاصی HyperBFT استفاده می‌کند که پردازش سریع تراکنش‌ها، سفارشات و تسویه‌ها را تضمین می‌کند. این پلتفرم همچنین از یک سیستم اوراکل غیرمتمرکز بهره می‌برد که قیمت‌ها را هر سه ثانیه به‌روزرسانی می‌کند تا دقت قیمت‌گذاری حفظ شده و ریسک دستکاری قیمت کاهش یابد. تا تاریخ ۵ فوریه ۲۰۲۵، ارزش بازار هایپر لیکویید حدود ۸.۹۲ میلیارد دلار بوده و ارزش کل قفل‌شده (TVL) در شبکه آربیتروم، که هایپر لیکویید از آن پشتیبانی می‌کند، ۱۳.۶۲ میلیارد دلار با سهم بازار ۳۲.۲ درصد گزارش شده است.

تبلیغات | Ad

هایپر لیکویید از ارزهای دیجیتال متعددی پشتیبانی می‌کند، از جمله:

• بیت‌کوین (BTC): ۱۰۴,۵۴۴ دلار
• اتر (ETH): ۲,۵۰۹ دلار
• آوالانچ (AVAX): ۱۹.۷۳ دلار
• سولانا (SOL): ۱۵۱.۵۴ دلار
• سوئی (SUI): ۳.۱۸ دلار

این پلتفرم با رویکرد جامعه‌محور، ۷۰ درصد از توکن‌های HYPE را به کاربران تخصیص داده و تمام درآمدهای خود را به جامعه بازتوزیع می‌کند، که آن را از بسیاری از پروژه‌های دیگر متمایز می‌سازد.

تاریخچه

هایپر لیکویید در سال‌های اخیر به عنوان یکی از نوآورانه‌ترین پروژه‌های دیفای ظهور کرده است. این پلتفرم با هدف ارائه راه‌حلی برای معاملات مشتقات در محیطی غیرمتمرکز و با کارایی بالا طراحی شد. شبکه اصلی HyperEVM با قابلیت‌های قرارداد هوشمند راه‌اندازی شده و امکان اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) را با حفظ سرعت و تاخیر کم فراهم کرده است. برخلاف بسیاری از پروژه‌های بلاکچینی که به سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر وابسته‌اند، هایپر لیکویید رویکردی کاملاً جامعه‌محور را در پیش گرفته و از پذیرش سرمایه‌گذاری‌های خارجی خودداری کرده است. این پروژه با تخصیص ۷۰ درصد از توکن‌های HYPE به کاربران و بازتوزیع تمام درآمدها به جامعه، توانسته اعتماد و مشارکت گسترده کاربران را جلب کند.

هایپر لیکویید از زمان راه‌اندازی خود رشد قابل‌توجهی داشته و با ارائه ویژگی‌هایی مانند دفتر سفارشات آن‌چین و پردازش سریع تراکنش‌ها، جایگاه ویژه‌ای در اکوسیستم دیفای به دست آورده است. این پلتفرم همچنین با ادغام با شبکه آربیتروم، از نقدینگی بالا و هزینه‌های پایین این شبکه لایه دوم بهره می‌برد.

بنیانگذاران

اطلاعات عمومی محدودی درباره بنیانگذاران هایپر لیکویید در دسترس است، که این موضوع در پروژه‌های غیرمتمرکز رایج است. تیم توسعه‌دهنده این پروژه متشکل از متخصصانی در حوزه بلاکچین، فناوری مالی و معاملات مشتقات است که تمرکز خود را بر ایجاد پلتفرمی شفاف، سریع و کاربرمحور قرار داده‌اند. رویکرد جامعه‌محور هایپر لیکویید نشان‌دهنده تعهد تیم به تمرکززدایی و توانمندسازی کاربران است. عدم پذیرش سرمایه‌گذاری خطرپذیر و تأکید بر توزیع عادلانه توکن‌ها، نشانه‌ای از دیدگاه بلندمدت تیم برای ایجاد یک اکوسیستم پایدار و غیرمتمرکز است.

هایپر لیکویید چطور کار می‌کند؟

هایپر لیکویید بر روی بلاکچین لایه اول HyperEVM فعالیت می‌کند که به طور خاص برای معاملات مشتقات طراحی شده است. این بلاکچین از الگوریتم اجماع اختصاصی HyperBFT استفاده می‌کند که سرعت بالا و تاخیر کم را برای پردازش تراکنش‌ها، سفارشات و تسویه‌ها تضمین می‌کند. HyperBFT امکان اجرای معاملات در لحظه و ثبت شفاف آن‌ها روی بلاکچین را فراهم می‌کند، که این امر تجربه‌ای مشابه صرافی‌های متمرکز را در محیطی غیرمتمرکز ایجاد می‌کند.

دفتر سفارشات آن‌چین

برخلاف صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر بازارساز خودکار (AMM)، هایپر لیکویید از یک دفتر سفارشات کاملاً آن‌چین استفاده می‌کند که مشابه سیستم‌های صرافی‌های متمرکز عمل می‌کند. این دفتر سفارشات به معامله‌گران اجازه می‌دهد سفارشات خرید و فروش را با قیمت‌های مشخص ثبت کنند. هایپر لیکویید قادر است تا ۱۰۰,۰۰۰ سفارش در ثانیه را پردازش کند و از مکانیزم اولویت قیمت-زمان برای تطبیق عادلانه سفارشات استفاده می‌کند. این ویژگی شفافیت و کارایی بالایی را برای کاربران فراهم می‌کند.

سیستم مارجین

هایپر لیکویید دارای یک اتاق تسویه غیرمتمرکز است که مدیریت موجودی مارجین و موقعیت‌های کاربران را بر عهده دارد. این پلتفرم از دو نوع مارجین پشتیبانی می‌کند:

• مارجین متقاطع (Cross-Margin): وثیقه بین چندین موقعیت توزیع می‌شود، که انعطاف‌پذیری بیشتری برای معامله‌گران فراهم می‌کند.
• مارجین ایزوله (Isolated-Margin): وثیقه برای هر معامله به طور خاص تخصیص می‌یابد تا ریسک تسویه سایر دارایی‌ها کاهش یابد.

این سیستم به معامله‌گران امکان مدیریت بهتر ریسک را می‌دهد و از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است.

مکانیزم قیمت‌گذاری

هایپر لیکویید از یک سیستم اوراکل غیرمتمرکز استفاده می‌کند که قیمت‌های لحظه‌ای را از صرافی‌های معتبر هر سه ثانیه به‌روزرسانی می‌کند. این سیستم برای محاسبه نرخ‌های تأمین مالی، مارجین و فرآیندهای تسویه استفاده می‌شود. استفاده از اوراکل‌های غیرمتمرکز، ریسک دستکاری قیمت را کاهش داده و دقت قیمت‌گذاری را تضمین می‌کند.

انواع سفارشات

هایپر لیکویید انواع مختلفی از سفارشات را برای پاسخگویی به نیازهای معامله‌گران ارائه می‌دهد:

• سفارش بازار (Market): بلافاصله با قیمت جاری اجرا می‌شود.
• سفارش محدود (Limit): با قیمت مشخص یا بهتر اجرا می‌شود.
• سفارش توقف بازار (Stop Market): به محض رسیدن به قیمت توقف به سفارش بازار تبدیل می‌شود.
• سفارش توقف محدود (Stop Limit): به محض رسیدن به قیمت توقف به سفارش محدود تبدیل می‌شود.
• سفارش مقیاس (Scale): چندین سفارش محدود در یک محدوده قیمتی مشخص قرار می‌دهد.
• سفارش TWAP: سفارشات بزرگ را به زیرسفارش‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و هر ۳۰ ثانیه با حداکثر ۳ درصد لغزش اجرا می‌کند.
• گزینه‌های اضافی:
  • Reduce Only: فقط برای کاهش موقعیت موجود استفاده می‌شود.
  • Good Till Cancel (GTC): تا زمان اجرا یا لغو در دفتر سفارشات باقی می‌ماند.
  • Post Only (ALO): سفارش بدون اجرای فوری در دفتر سفارشات قرار می‌گیرد.
  • Immediate or Cancel (IOC): بخش اجرا نشده سفارش بلافاصله لغو می‌شود.
  • Take Profit (TP): در صورت رسیدن به قیمت سود، سفارش بازار فعال می‌شود.
  • Stop Loss (SL): در صورت رسیدن به قیمت ضرر، سفارش بازار فعال می‌شود.

نحوه معامله در هایپر لیکویید

برای معامله در هایپر لیکویید، کاربران می‌توانند از کیف‌پول‌های سازگار با EVM مانند MetaMask، WalletConnect، Coinbase Wallet یا Rabby استفاده کنند یا از طریق ایمیل وارد شوند. مراحل اتصال شامل موارد زیر است:

1. ورود با ایمیل یا اتصال کیف‌پول سازگار با EVM.
2. واریز USDC بومی شبکه آربیتروم (تفاوت USDC بومی و بریج‌شده را در نظر بگیرید).
3. شروع معامله با استفاده از دفتر سفارشات پلتفرم.

استفاده از USDC بومی آربیتروم نقدینگی بهتر، لغزش کمتر و ریسک‌های برداشت کمتری را نسبت به USDC بریج‌شده ارائه می‌دهد.

کارمزدها

کارمزدهای معاملاتی بر اساس حجم معاملات ۱۴ روزه محاسبه می‌شود. تمام کارمزدها به جامعه بازت توزیع شده و به HLP و صندوق کمک (Assistance Fund) اختصاص می‌یابد. صندوق کمک که عمدتاً HYPE را نگه می‌دارد، به صورت کاملاً آن‌چین با آدرس (0xfefefefefefefefefefefefefefefefefefefefe) مدیریت می‌شود و برای استفاده نیاز به توافق ولیداتورها دارد. تخفیف‌های ارجاعی برای ۲۵ میلیون دلار اول حجم معاملات اعمال می‌شود.

ریسک‌ها

معامله در صرافی‌های غیرمتمرکز مانند هایپر لیکویید با ریسک‌هایی همراه است:

• ریسک قرارداد هوشمند: آسیب‌پذیری‌های احتمالی در قراردادهای هوشمند آربیتروم.
• ریسک شبکه: به دلیل جدید بودن بلاکچین HyperEVM، ممکن است مشکلاتی مانند قطعی شبکه رخ دهد.
• ریسک نقدینگی: نقدینگی پایین ممکن است باعث لغزش قیمت (Slippage) شود.
• ریسک اوراکل: مشکلات فنی در اوراکل‌ها می‌تواند به داده‌های نادرست منجر شود.

هایپر لیکویید با اقداماتی مانند سقف علاقه باز (Open Interest Caps) و محدودیت‌های قیمتی (سفارشات نمی‌توانند بیش از ۱ درصد از قیمت اوراکل فاصله داشته باشند) این ریسک‌ها را کاهش داده است. با این حال، کاربران باید با احتیاط عمل کرده و از ریسک‌های ذاتی دیفای آگاه باشند.

مزایا و ویژگی‌های کلیدی

• سرعت بالا: پردازش تا ۱۰۰,۰۰۰ سفارش در ثانیه با تاخیر کم.
• جامعه‌محور: تخصیص ۷۰ درصد توکن‌ها به کاربران و بازت توزیع درآمدها.
• شفافیت: دفتر سفارشات آن‌چین و ثبت تمام تراکنش‌ها روی بلاکچین.
• انعطاف‌پذیری: پشتیبانی از انواع سفارشات و مارجین‌های مختلف.
• ادغام با آربیتروم: بهره‌مندی از نقدینگی بالا و هزینه‌های پایین.

نتیجه‌گیری

هایپر لیکویید به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز پیشرو، با ترکیب فناوری پیشرفته و رویکرد جامعه‌محور، راه‌حلی نوآورانه برای معاملات مشتقات در فضای دیفای ارائه کرده است. این پلتفرم با بهره‌گیری از بلاکچین HyperEVM، دفتر سفارشات آن‌چین و سیستم‌های پیشرفته مارجین و قیمت‌گذاری، تجربه‌ای سریع، شفاف و کاربرمحور را برای معامله‌گران فراهم می‌کند. اگرچه ریسک‌هایی مانند آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند و نقدینگی پایین وجود دارد، اما اقدامات امنیتی مانند سقف علاقه باز و اوراکل‌های غیرمتمرکز این ریسک‌ها را به حداقل رسانده است. هایپر لیکویید با ادغام با آربیتروم و ارائه توکن HYPE برای حاکمیت و استیکینگ، به یکی از گزینه‌های جذاب برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در اکوسیستم دیفای تبدیل شده است. اگر به دنبال پلتفرمی هستید که سرعت صرافی‌های متمرکز را با مزایای تمرکززدایی ترکیب کند، هایپر لیکویید ارزش بررسی را دارد.