هوش مصنوعی (AI) امروزه یکی از مهم‌ترین فناوری‌های جهان محسوب می‌شود و شرکت‌های بزرگی مانند OpenAI، Google، Meta و Anthropic در حال رقابت برای توسعه مدل‌های هوش مصنوعی پیشرفته هستند. DeepSeek به‌عنوان یک هوش مصنوعی چینی اخیراً توجه زیادی را به خود جلب کرده و توانسته است رقبای قدرتمندی مانند ChatGPT و Gemini را به چالش بکشد. در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با صفر تا صد هوش مصنوعی دیپ سیک آشنا کنیم و آموزش استفاده از دیپ سیک را به صورت گام به گام ببینیم.

چرا DeepSeek این‌قدر مهم شده است؟

• این مدل برخلاف مدل‌های غربی، بر یادگیری تقویتی (RLHF) تمرکز دارد که دقت و کارایی آن را در حل مسائل پیچیده افزایش می‌دهد.
• مدل‌های متن‌باز (Open Source) آن به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که آن را بهینه‌سازی کنند.
• هزینه پردازش و اجرا کمتر از رقبا است، که این باعث جذب کاربران بیشتری شده است.
• این مدل در حوزه‌هایی مانند کدنویسی، پردازش داده‌های کلان، محاسبات ریاضی و تحلیل متن عملکرد فوق‌العاده‌ای دارد.

در ادامه این مقاله، همه چیز را درباره DeepSeek بررسی خواهیم کرد، از تاریخچه و فناوری‌های آن گرفته تا مقایسه با رقبا، کاربردها، مزایا و معایب و آینده آن در دنیای هوش مصنوعی.

دیپ سیک DeepSeek چیست؟

دیپ سیک (DeepSeek) یک مدل هوش مصنوعی قدرتمند و پیشرفته است که بر پایه یادگیری عمیق، پردازش زبان طبیعی (NLP) و یادگیری تقویتی (RL) توسعه یافته است. این مدل اولین بار در سال ۲۰۲۳ توسط شرکت DeepSeek AI که در چین مستقر است، معرفی شد.

هدف اصلی DeepSeek ارائه یک جایگزین قدرتمند و مقرون‌به‌صرفه برای ChatGPT و Google Gemini است و با توجه به اینکه دیپ‌سیک یک مدل متن‌باز (Open Source) است، قابل استفاده برای توسعه‌دهندگان سراسر جهان نیز هست. همچنین یکی از ویژگی‌های هوش مصنوعی دیپ‌سیک فزایش توانایی هوش مصنوعی در کدنویسی، حل مسائل پیچیده ریاضی، تحلیل داده‌ها و استدلال منطقی است.

چین در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری گسترده‌ای روی هوش مصنوعی و مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) انجام داده است. دولت چین به دلیل وابستگی به مدل‌های غربی مانند ChatGPT، Bard و Gemini تصمیم گرفت روی توسعه مدل‌های بومی و ملی سرمایه‌گذاری کند. DeepSeek یکی از نتایج این استراتژی است.

تاریخچه و بنیان‌گذاران DeepSeek

دیپ سیک در سال ۲۰۲۳ توسط لیانگ ونفنگ (Liang Wenfeng) تأسیس شد. ونفنگ فارغ‌التحصیل دانشگاه ژجیانگ (Zhejiang University) و همچنین مؤسس شرکت High-Flyer (یک صندوق سرمایه‌گذاری در چین) است.

تاکنون اطلاعات دقیقی از میزان سرمایه‌گذاری در DeepSeek منتشر نشده است، اما بر اساس گزارش‌ها، این پروژه با حمایت‌های کلان دولتی و خصوصی چین همراه بوده است.

با توجه به قوانین چین درباره کنترل اطلاعات و سانسور اینترنتی، احتمال می‌رود که DeepSeek از برخی قوانین و محدودیت‌های دولتی پیروی کند. این مسئله ممکن است باعث شود برخی کاربران جهانی نسبت به امنیت و آزادی استفاده از این مدل نگران باشند.

معماری و فناوری به کار رفته در DeepSeek

دیپ سیک از تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای استفاده می‌کند که آن را از سایر مدل‌ها متمایز می‌سازد.

یادگیری تقویتی (RLHF) – تفاوت کلیدی با ChatGPT و Gemini

در حالی که بسیاری از مدل‌های هوش مصنوعی مانند ChatGPT و Gemini از تنظیم دقیق نظارت‌شده (SFT) برای بهبود پاسخ‌ها استفاده می‌کنند، دیپ سیک بر پایه یادگیری تقویتی از بازخورد انسانی (RLHF) توسعه یافته است. این روش باعث می‌شود که مدل درک بهتری از مسائل پیچیده داشته باشد.

پردازش زبان طبیعی (NLP) و مدل‌های ترکیبی

دیپ سیک از مدل‌های ترکیبی (Hybrid Models) بهره می‌برد که شامل پردازش همزمان متن، کد و داده‌های بصری است. این معماری به آن امکان می‌دهد که درک بهتری از سوالات پیچیده داشته باشد و استدلال منطقی را بهتر انجام دهد.

مقیاس‌پذیری و پردازش سریع‌تر

دیپ سیک برخلاف برخی از رقبا، روی بهینه‌سازی سخت‌افزاری و پردازشی تمرکز کرده است. این مدل می‌تواند با هزینه کمتر، عملکرد بهتری نسبت به OpenAI و Google Gemini ارائه دهد.

انواع مدل‌های هوش مصنوعی دیپ سیک و ویژگی‌های آن‌ها

۱. DeepSeek Coder

• اولین مدل کدنویسی متن‌باز منتشرشده در نوامبر ۲۰۲۳
• طراحی‌شده برای برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار
• قابلیت‌های پیشرفته برای کدنویسی، رفع اشکال و بهینه‌سازی کد

۲. DeepSeek LLM

• مدل همه‌کاره منتشرشده در دسامبر ۲۰۲۳
• تمرکز بر درک زبان طبیعی و مکالمه‌های هوشمند

۳. DeepSeek-V2

• نسخه بهبود‌یافته که در می ۲۰۲۴ منتشر شد
• کاهش هزینه‌های پردازش و بهبود عملکرد مدل

۴. DeepSeek-Coder-V2

• نسخه جدید مدل کدنویسی منتشرشده در ژوئیه ۲۰۲۴
• دارای ۲۳۶ میلیارد پارامتر و طول زمینه ۱۲۸۰۰۰ توکن
• قدرت پردازش بالا برای چالش‌های پیچیده برنامه‌نویسی

۵. DeepSeek-V3

• مدل پیشرفته‌تر از نسخه قبلی، منتشرشده در دسامبر ۲۰۲۴
• دارای ۶۷۱ میلیارد پارامتر و بهینه‌شده برای استدلال پیشرفته

۶. DeepSeek-R1

• مدل جدیدی که در ژانویه ۲۰۲۵ منتشر شد
• طراحی‌شده برای رقابت مستقیم با OpenAI GPT-4 و OpenAI-01
• تمرکز بر وظایف استدلالی و منطقی پیچیده

۷. Janus-Pro-7B

• مدل پردازش تصویر و بینایی ماشین، منتشرشده در ژانویه ۲۰۲۵
• قابلیت درک و تولید تصاویر هوشمندانه

مقایسه دیپ سیک با چت جی پی تی و گوگل جمنای

یکی از مهم‌ترین سوالاتی که کاربران مطرح می‌کنند این است که DeepSeek چگونه با رقبای قدرتمند خود مانند ChatGPT از OpenAI و جمینی از گوگل مقایسه می‌شود؟ در این بخش، جدولی جامع برای مقایسه این سه مدل ارائه می‌دهیم.

ویژگی‌ها	DeepSeek	ChatGPT (OpenAI GPT-4)	Google Gemini
متن‌باز (Open Source)	بله	خیر	خیر
قابلیت کدنویسی	بسیار قوی (DeepSeek-Coder-V2)	قوی (Code Interpreter)	متوسط
پشتیبانی از زبان‌ها	انگلیسی، چینی (در حال گسترش)	چندین زبان	چندین زبان
طول زمینه (Context Length)	۱۲۸۰۰۰ توکن	۳۲K توکن	۲M توکن
یادگیری مدل	RLHF + ترکیب مدل‌های مختلف	SFT + RLHF	مدل‌های چندوجهی
قدرت پردازشی	متوسط به بالا	بسیار بالا	بسیار بالا
هزینه استفاده	مقرون‌به‌صرفه	گران‌تر	متغیر
امنیت و حریم خصوصی	تحت نظارت چین	تحت نظارت آمریکا	تحت نظارت آمریکا
امکانات ویژه	استدلال قوی، هزینه کم	چت تعاملی قدرتمند	تجزیه و تحلیل عمیق
کاربرد در کدنویسی	عالی (DeepSeek-Coder)	خوب	متوسط

نتیجه‌گیری: اگر به دنبال یک مدل مقرون‌به‌صرفه با قابلیت‌های قوی در کدنویسی و حل مسائل پیچیده هستید، دیپ سیک گزینه بسیار خوبی است. اما اگر به مدلی تعاملی برای مکالمه و تولید محتوا نیاز دارید، چت جی پی تی بهتر عمل می‌کند. جمنای نیز در تجزیه و تحلیل داده‌ها و استدلال پیشرفته بهتر است.

مزایا و معایب دیپ سیک کدامند؟

مزایای دیپ سیک

1. مقرون‌به‌صرفه‌تر از OpenAI و Google
   • هزینه‌های استفاده از دیپ سیک کمتر از مدل‌های غربی است.
   • مناسب برای شرکت‌ها و افرادی که به دنبال مدل هوش مصنوعی ارزان‌تر و کارآمدتر هستند.
2. مدل‌های متن‌باز (Open Source)
   • برخلاف چت جی پی تی و جمنای، دیپ سیک به‌عنوان یک مدل متن‌باز منتشر شده است.
   • توسعه‌دهندگان می‌توانند مدل را سفارشی‌سازی و بهینه کنند.
3. عملکرد قوی در کدنویسی و استدلال منطقی
   • DeepSeek-Coder برای کدنویسی، حل مشکلات ریاضی و محاسبات پیچیده بسیار قدرتمند است.
   • مدل‌های جدید آن مانند DeepSeek-R1 برای استدلال پیچیده و حل مسائل STEM طراحی شده‌اند.
4. پردازش چندزبانه و امکان گسترش به زبان‌های دیگر
   • در حال حاضر از چینی و انگلیسی پشتیبانی می‌کند.
   • احتمالاً در آینده به زبان‌های دیگر مانند فارسی گسترش یابد.

معایب دیپ سیک

1. محدودیت در API و ادغام با سایر سیستم‌ها
   • برخلاف OpenAI که API قدرتمندی دارد، DeepSeek هنوز در ادغام با پلتفرم‌های دیگر محدودیت دارد.
2. نگرانی‌های امنیتی و حریم خصوصی
   • برخی کاربران نگران محدودیت‌های دولتی چین در استفاده از این مدل هستند.
   • ممکن است محدودیت‌هایی در دسترسی به این هوش مصنوعی در کشورهای مختلف وجود داشته باشد.
3. قدرت محاسباتی کمتر نسبت به OpenAI و Google
   • منابع پردازشی DeepSeek کمتر از OpenAI و Google است که ممکن است توسعه آن را کندتر کند.

آموزش  استفاده از دیپ سیک

نحوه ثبت‌نام و ورود به سیستم

1. وارد سایت DeepSeek شوید و در صفحه اصلی بر روی گزینه Start Now کلیک کنید.

1. یک حساب کاربری بسازید. برای این کار می‌توانید از ایمیل یا شماره تلفن استفاده کنید و یا با استفاده اکانت گوگل خود حساب را ایجاد کنید.

1. وارد حساب خود شوید و شروع به استفاده کنید.

نحوه استفاده از نسخه موبایل (اندروید و iOS)

1. اپلیکیشن DeepSeek را از Google Play یا App Store دانلود کنید که برای این کار می‌توانید از طریق آدرس https://download.deepseek.com/app وارد صفحه دانلود اپلیکیشن شوید.
2.  پس از نصب اپلیکیشن وارد حساب کاربری خود شوید و مانند سایر هوش‌های مصنوعی شروع به استفاده کنید.

چالش‌ها و محدودیت‌های DeepSeek در بازار جهانی

 ۱. محدودیت در دسترسی جهانی

• به دلیل کنترل‌های دولتی چین، ممکن است DeepSeek در برخی کشورها به‌راحتی قابل‌دسترسی نباشد.

 ۲. تحریم‌ها و موانع بین‌المللی

• DeepSeek ممکن است با تحریم‌های آمریکا و اروپا روبرو شود که دسترسی کاربران بین‌المللی را محدود می‌کند.

 ۳. رقابت با غول‌های فناوری

• OpenAI و Google سرمایه‌های عظیمی دارند و DeepSeek باید برای رقابت با آن‌ها سخت تلاش کند.

آینده DeepSeek و نقش آن در پیشرفت هوش مصنوعی

دیپ سیک در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های هوش مصنوعی در چین است. اما آیا می‌تواند به یک بازیگر اصلی جهانی تبدیل شود؟

• احتمال گسترش به زبان‌های بیشتر
• افزایش همکاری با شرکت‌های بین‌المللی
• بهبود API و قابلیت ادغام با سایر سیستم‌ها

با این حال، چالش‌هایی مانند تحریم‌ها، رقابت با OpenAI و محدودیت‌های دولتی می‌توانند مانعی در مسیر رشد آن باشند.

نتیجه‌گیری

دیپ سیک در مدت کوتاهی که از معرفی آن می‌گذرد، به یکی از جدی‌ترین رقبای اپن ای آی و گوگل در دنیای هوش مصنوعی تبدیل شده است. این مدل که در چین توسعه یافته، از رویکردی متفاوت و منحصربه‌فرد برای پردازش زبان طبیعی (NLP)، یادگیری تقویتی (RLHF) و حل مسائل پیچیده استفاده می‌کند. اما آیا این مدل می‌تواند در درازمدت موفق باشد و به رقیبی پایدار برای غول‌های فناوری تبدیل شود؟ باید صبر کرد و دید پس از فروکش کردن موج های اولیه، سرنوشت هوش مصنوعی دیپ سیک به چه سمتی کشیده خواهد شد.

سوالات متداول 

۱. آیا DeepSeek رایگان است؟

بله، در حال حاضر بسیاری از مدل‌های DeepSeek به‌صورت رایگان در دسترس هستند.

۲. آیا DeepSeek در ایران قابل‌استفاده است؟

بستگی به سیاست‌های دسترسی دارد، اما ممکن است نیاز به VPN داشته باشید.

۳. آیا DeepSeek از API برای توسعه‌دهندگان پشتیبانی می‌کند؟

بله، اما دسترسی به آن نسبت به OpenAI محدودتر است.

۴. آیا DeepSeek از زبان فارسی پشتیبانی می‌کند؟

در حال حاضر نه، اما ممکن است در آینده اضافه شود.