معرفی و آموزش جامع استفاده از اندیکاتور Stochastic
دسترسی سریع به محتوای این مقاله
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator) یک نوسانگر مومنتوم در تحلیل تکنیکال است که به منظور سنجش شتاب و قدرت روند قیمت به کار می‌رود. این اندیکاتور با مقایسه قیمت فعلی با محدوده قیمتی در یک دوره زمانی مشخص، موقعیت فعلی قیمت را در نوسانات آن دوره نشان می‌دهد. استفاده از اندیکاتور استوکاستیک برای اندازه‌گیری سرعت و قدرت روند قیمت رایج است و در تشخیص نقاط ورود و خروج مناسب در معاملات مختلف کاربرد دارد. در این مقاله ارز دیجیتال از سری مقالات اندیکاتور چیست با ما همراه باشید تا صفر تا صد اندیکاتور استوکاستیک را به شما معرفی کنیم.
اندیکاتور استوکاستیک چیست؟
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) یکی از محبوب‌ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است که توسط جورج سی لین در اواخر دهه 1950 میلادی توسعه یافت. دکتر جورج لین، تحلیلگر تکنیکال و معامله‌گر، در تلاش بود تا ابزاری برای اندازه‌گیری سرعت و قدرت روند قیمت پیدا کند. او با بررسی نوسانات قیمت در دوره‌های زمانی مختلف، به این نتیجه رسید که مقایسه قیمت فعلی با محدوده قیمتی در یک دوره مشخص، می‌تواند اطلاعات مفیدی در مورد وضعیت فعلی بازار ارائه دهد.
ایده اصلی لین بر این اساس بود که در یک روند صعودی، قیمت تمایل دارد به نزدیک‌ترین سطح مقاومت نزدیک شود و در یک روند نزولی، تمایل دارد به نزدیک‌ترین سطح حمایت نزدیک شود. همچنین، لین معتقد بود که سرعت حرکت قیمت از جهت حرکت قیمت مهم‌تر است. اولین بار در سال 1956، لین مقاله ای در مجله Barron’s منتشر کرد که در آن به معرفی اندیکاتور استوکاستیک و نحوه استفاده از آن برای پیش‌بینی نقاط بازگشت در بازار پرداخت. این اندیکاتور به سرعت مورد توجه معامله‌گران و تحلیلگران قرار گرفت و به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال تبدیل شد.
در طول سال‌ها، اندیکاتور استوکاستیک توسط معامله‌گران و تحلیلگران مختلف مورد بررسی و اصلاح قرار گرفته است. تعدادی از تنوعات این اندیکاتور مانند استوکاستیک کندل و استوکاستیک آداپتیو نیز ابداع شده‌اند. امروزه، استفاده از اندیکاتور استوکاستیک به طور گسترده در بازارهای مختلف مانند بورس اوراق بهادار، فارکس و بازار کالاها برای تحلیل سهام، ارزها و کالاها رواج دارد. استفاده از استوکاستیک در این مقاله ارز دیجیتال به طور کامل ارائه شده است.
کاربرد اندیکاتور استوکاستیک چیست؟
اندیکاتور استوکاستیک یک ابزار تحلیل فنی است که نشان می‌دهد قیمت یک دارایی در بازه زمانی مشخص چقدر نسبت به حداکثر و حداقل قیمت‌های آن بازه تغییر کرده است. این اندیکاتور به تجار کمک می‌کند تا بفهمند که یک دارایی در حال اضافه خرید یا اضافه فروش است و زمان مناسب برای ورود یا خروج از معامله را پیدا کنند.
- تشخیص نقاط اشباع خرید و اشباع فروش: سطوح بالای 80 نشان‌دهنده اشباع خرید و احتمال نزول قیمت است. سطوح زیر 20 نشان‌دهنده اشباع فروش و احتمال صعود قیمت است.
- تشخیص نقاط ورود و خروج: عبور خطوط %K و %D از یکدیگر و ورود به مناطق اشباع خرید و فروش می‌تواند سیگنال‌های خرید و فروش را ارائه دهد.
- تایید روند: هم‌جهتی خطوط %K و %D با روند قیمت می‌تواند تاییدی بر صحت آن روند باشد.
- تشخیص واگرایی: واگرایی بین خطوط %K و %D و روند قیمت می‌تواند نشان‌دهنده احتمال تغییر روند باشد.
اندیکاتور استوکاستیک ابزاری مفید برای تحلیل تکنیکال است که می‌تواند در تشخیص نقاط ورود و خروج و همچنین تایید روند و پیش‌بینی تغییر روند به کار آید. با این حال، این اندیکاتور به تنهایی کافی نیست و باید در کنار سایر ابزارهای تحلیل و با احتیاط کامل استفاده شود.
نحوه عملکرد اندیکاتور استوکاستیک
اندیکاتور استوکاستیک با مقایسه قیمت فعلی با محدوده قیمتی در یک دوره زمانی مشخص، موقعیت فعلی قیمت را در نوسانات آن دوره نشان می‌دهد. این اندیکاتور از دو خط %K و %D تشکیل شده است:
- خط %K: این خط نشان‌دهنده موقعیت فعلی قیمت نسبت به محدوده قیمتی در دوره زمانی مشخص (معمولاً 14 روز) است.
- خط %D: این خط میانگین متحرک خط %K است که برای کاهش نوسانات آن به کار می‌رود.
محاسبه خط %K
%K = (C – L14) / (H14 – L14) * 100
- C: قیمت بسته شدن فعلی
- L14: پایین‌ترین قیمت در 14 دوره گذشته
- H14: بالاترین قیمت در 14 دوره گذشته
محاسبه خط %D
%D = (3 * %K) / (4 – %K)
محدوده‌های حرکت
خطوط %K و %D هر دو در محدوده صفر تا صد حرکت می‌کنند.
- سطوح بالای 80: نشان‌دهنده اشباع خرید هستند، به این معنی که قیمت در محدوده بالایی محدوده قیمتی قرار دارد و احتمال کاهش قیمت وجود دارد.
- سطوح زیر 20: نشان‌دهنده اشباع فروش هستند، به این معنی که قیمت در محدوده پایینی محدوده قیمتی قرار دارد و احتمال افزایش قیمت وجود دارد.
سیگنال‌های خرید
- عبور خط %K از خط %D به سمت بالا: این نشان‌دهنده افزایش قدرت خرید و احتمال افزایش قیمت است.
- عبور خط %K از سطح 20 به سمت بالا: این نشان‌دهنده خروج از منطقه اشباع فروش و احتمال افزایش قیمت است.
سیگنال‌های فروش
- عبور خط %K از خط %D به سمت پایین: این نشان‌دهنده افزایش قدرت فروش و احتمال کاهش قیمت است.
- عبور خط %K از سطح 80 به سمت پایین: این نشان‌دهنده ورود به منطقه اشباع خرید و احتمال کاهش قیمت است.
دقت داشته باشید که اندیکاتور استوکاستیک در نوسانات کوتاه‌مدت بازار ممکن است سیگنال‌های کاذب ارائه دهد.
تنظیمات اندیکاتور استوکاستیک
باتوجه به نحوه استفاده از اندیکاتور استوکاستیک، می‌توان گفت تنظیمات استاندارد یا تنظیمات پیش فرض این ابزار عبارت است از:
- دوره زمانی: دوره زمانی 14 روزه متداول‌ترین تنظیم است، اما می‌توان از دوره‌های کوتاه‌تر و بلندتر نیز استفاده کرد.
- میانگین متحرک: میانگین متحرک 3 روزه برای خط %D متداول‌ترین تنظیم است.
تغییر تنظیمات برای استفاده از اندیکاتور استوکاستیک ممکن است به برخی عوامل بستگی داشته باشد، اما در کل می‌توانید تنظیمات را به نیازهای خود تطبیق دهید. برخی از نکاتی که ممکن است در تغییر تنظیمات موثر باشند عبارتند از:
زمانبندی معاملات: اگر دوره زمانی معاملاتی شما متفاوت است، ممکن است نیاز به تغییر تعداد روزهای محاسبه شود. برای مثال، در معاملات کوتاه مدت (Day Trading) ممکن است از دوره زمانی کوتاه‌تری برای محاسبات استفاده کنید.
ترکیب با سایر اندیکاتورها: اگر از استوکاستیک به همراه سایر اندیکاتورها استفاده می‌کنید، ممکن است نیاز به تنظیمات مختلف باشد. مثلاً اگر از میانگین متحرک نیز استفاده می‌کنید، تنظیمات مرتبط با میانگین متحرک را نیز در نظر بگیرید.
پایداری بازار: در بازارهای پایدار، ممکن است به تنظیمات استاندارد اکتفا کنید، اما در بازارهای نوسانی یا با روند مشخص، نیاز به تنظیمات متفاوت باشد.
زمان‌های تغییر تنظیمات
زمان‌های مناسب برای تغییر تنظیمات در استفاده از اندیکاتور استوکاستیک عبارتند از:
تغییر در شرایط بازار: اگر بازار از وضعیت نوسانی به وضعیت پایدار یا برعکس تغییر کند، ممکن است نیاز به تنظیمات متفاوت باشد.
بررسی نتایج گذشته: اگر نتایج استوکاستیک در بازه‌های زمانی گذشته مطابق با انتظار نبوده باشند، ممکن است نیاز به تنظیمات جدید باشد.
تغییر در راهبردهای معاملاتی: اگر تغییراتی در راهبردهای معاملاتی خود اعمال کرده‌اید، ممکن است نیاز به تغییر تنظیمات استوکاستیک داشته باشید تا با راهبرد جدید بهتر هماهنگ شود.
در کل، تغییر تنظیمات استوکاستیک ممکن است بستگی به شرایط بازار، سبک معاملاتی شما و تجربه شخصی شما داشته باشد. مهمترین نکته این است که تغییرات را با دقت و با توجه به شرایط بازار و نوع معاملات اعمال کنید.
انواع اندیکاتور استوکاستیک
اندیکاتور استوکاستیک در انواع مختلفی موجود است که هر کدام ویژگی‌ها و مزایا و معایب خاص خود را دارند. در ادامه به معرفی تعدادی از این اندیکاتورها می‌پردازیم:
اندیکاتور استوکاستیک کندل
این اندیکاتور از کندل‌ها برای نمایش خطوط %K و %D استفاده می‌کند. این کار می‌تواند به وضوح بصری نمودار و تشخیص سیگنال‌های خرید و فروش کمک کند.
اندیکاتور استوکاستیک آداپتیو
این اندیکاتور به طور خودکار دوره زمانی محاسبه را بر اساس نوسانات بازار تنظیم می‌کند. این کار می‌تواند به کاهش سیگنال‌های کاذب در نوسانات کوتاه‌مدت بازار کمک کند.
اندیکاتور استوکاستیک دوتایی
این اندیکاتور از دو خط %K و %D با دوره‌های زمانی مختلف استفاده می‌کند. این کار می‌تواند به تشخیص واگرایی‌ها و نقاط بازگشت روند با دقت بیشتر کمک کند.
اندیکاتور استوکاستیک RSI
این اندیکاتور از شاخص قدرت نسبی (RSI) به جای قیمت برای محاسبه خطوط %K و %D استفاده می‌کند. این کار می‌تواند به فیلتر کردن سیگنال‌های کاذب و افزایش دقت سیگنال‌ها کمک کند.
اندیکاتور استوکاستیک MACD
این اندیکاتور از میانگین متحرک همگرایی واگرایی (MACD) به جای قیمت برای محاسبه خطوط %K و %D استفاده می‌کند. این کار می‌تواند به تشخیص روندها و نقاط بازگشت روند با دقت بیشتر کمک کند.
انتخاب نوع مناسب این اندیکاتور به عوامل مختلفی مانند نوع معاملات، دوره زمانی معاملات، و نوسانات بازار بستگی دارد. به طور کلی، برای معاملات کوتاه‌مدت، استفاده از اندیکاتور استوکاستیک با دوره زمانی کوتاه‌تر و برای معاملات بلندمدت، استفاده از اندیکاتور استوکاستیک با دوره زمانی بلندتر مناسب‌تر است.
مزایا و معایب استفاده از اندیکاتور استوکاستیک
اندیکاتور استوکاستیک مانند تمامی ابزارهای تحلیل تکنیکال مزایا و معایب خاص خود را دارد که پیش از شروع استفاده از آن باید نسبت به موارد اطلاع کافی داشت. بعضی از مزایای استوکاستیک عبارتند از:
سادگی و سهولت استفاده
این اندیکاتور به نسبت ساده است و به راحتی قابل فهم و استفاده است و به عنوان یک ابزار ساده برای تحلیل تکنیکال شناخته می‌شود که برای تازه‌واردان نیز قابل فهم است.
کاربردی
این اندیکاتور می‌تواند در تشخیص نقاط ورود و خروج، تایید روند و پیش‌بینی تغییر روند به کار آید. درواقع استوکاستیک به تشخیص نقاط شاخص مانند Overbought یا Oversold در بازار کمک می‌کند. این اطلاعات می‌توانند به تریدرها در تصمیم‌گیری در مورد ورود یا خروج از موقعیت‌های معاملاتی کمک کنند. همچنین استوکاستیک می‌تواند تغییرات جهت بازار را اعلام کند. اگر %K از %D بالاتر رفت، این نشان‌دهنده آمادگی بازار برای رشد است و برعکس.
قابل تنظیم
این اندیکاتور دارای تنظیمات مختلفی است که می‌توان آن را با توجه به شرایط بازار و نوع معاملات تنظیم کرد.
محبوبیت
این اندیکاتور یکی از محبوب‌ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است و به طور گسترده‌ای توسط معامله‌گران و تحلیلگران استفاده می‌شود.
استفاده در هر بازار
استوکاستیک به عنوان یک اندیکاتور چندجانبه مطرح است و می‌تواند در بازارهای مختلف اعم از سهام، ارزهای دیجیتال و سایر بازارهای مالی مورد استفاده قرار گیرد.
البته استفاده از اندیکاتور استوکاستیک معایب خاص خود را نیز دارد و مهمترین این معایب عبارتند از:
تأخیر
این اندیکاتور بر اساس قیمت‌های گذشته محاسبه می‌شود، به همین دلیل ممکن است در ارائه سیگنال‌ها تأخیر داشته باشد درنتیجه احتمال دارد که در موقعیت‌های بازاری با حرکت سریع، ممکن است دچار خطا شود.
نوسانات
این اندیکاتور در نوسانات کوتاه‌مدت بازار می‌تواند سیگنال‌های کاذب ارائه دهد.
محدودیت
این اندیکاتور به تنهایی برای تصمیم‌گیری معاملاتی کافی نیست و باید در کنار سایر ابزارهای تحلیل و با احتیاط کامل استفاده شود.
مشکل در بازارهای روندی
در بازارهای با روند مشخص، استوکاستیک ممکن است به عنوان اشاره‌دهنده‌ای مفید نباشد و اشاره به بازار بازخریده یا فروخته اشتباهی داشته باشد.
حساسیت به نویز
استوکاستیک حساس به نویزهای قیمتی است و ممکن است نتایج ناصحیحی در مواجهه با نوسانات کوچک داشته باشد.
برای استفاده دقیق و بهره بردن از ویژگی‌های مثبت این اندیکاتور لازم است، قبل از استفاده از این اندیکاتور، در مورد نحوه عملکرد آن و نحوه استفاده از آن برای معاملات خود آموزش ببینید.
نوسان‌گیری با استفاده از اندیکاتور استوکاستیک
اندیکاتور استوکاستیک می‌تواند ابزاری مفید برای نوسان‌گیری باشد، اما به تنهایی کافی نیست. در اینجا چند نکته برای نوسان گیری با این اندیکاتور ارائه می‌شود:
تنظیمات
- دوره زمانی: برای نوسان گیری کوتاه‌مدت، از دوره زمانی کوتاه‌تر (مانند 5 یا 10) استفاده کنید. برای نوسان گیری بلندمدت، از دوره زمانی بلندتر (مانند 20 یا 30) استفاده کنید.
- میانگین متحرک: برای خط %D از میانگین متحرک کوتاه‌تر (مانند 3 یا 5) استفاده کنید.
- سطوح اشباع خرید و فروش: سطوح را با توجه به نوسانات بازار تنظیم کنید. برای مثال، در بازارهای نوسانی‌تر، می‌توانید از سطوح 70 و 30 استفاده کنید.
دقت کنید که در هر شرایطی و درکنار از استفاده از هر اندیکاتوری، قبل از ورود به معامله، از استراتژی معاملاتی مشخصی استفاده کنید، مدیریت ریسک را به طور کامل در نظر داشته باشید و از معامله در زمان‌های نوسانات شدید بازار خودداری کنید. نکات مهم دیگر برای برای نوسان‌گیری با استفاده از اندیکاتور استوکاستیک عبارتند از:
تأیید بازار شاخص
اگر استوکاستیک نشان دهد بازار در شاخص بالا یا پایین است، با تحلیل سایر اطلاعات مانند میانگین متحرک، الگوهای قیمتی و حجم معاملات تأیید کنید.
استفاده از تأییدهای فنی
اگر استوکاستیک به شما نشان دهد بازار بازخریده یا فروخته است، با تأییدهای فنی مانند الگوهای شمعی یا خطوط راهنما (Trendlines) اطمینان حاصل کنید.
استفاده از ترکیب با اندیکاتورهای دیگر
استوکاستیک را با اندیکاتورهای دیگری مانند میانگین متحرک و RSI ترکیب کنید.
با توجه به این نکات و تجربه شخصی، می‌توانید استوکاستیک را به عنوان یک ابزار کمکی در تحلیل تکنیکال و تصمیم‌گیری‌های معاملاتی خود مورد استفاده قرار دهید.
نتیجه‌گیری
بهتر است استفاده از اندیکاتور استوتاستیک با دیگر ابزارهای تحلیل فنی مانند خطوط روند، مقاومت و حمایت، الگوهای قیمتی و شمعدانی ترکیب شود. همچنین باید در نظر داشته باشید که اندیکاتور استوتاستیک در بازارهای رونددار ممکن است سیگنال‌های نادرستی ارائه کند. بنابراین، باید همواره به روند کلی بازار توجه کنید و سطح ریسک و بازده مورد نظر خود را مشخص کنید.
